‘Geef me een willekeurige verzameling onontwikkelde boeren en ik zal ze laten exerceren als uw keizerlijke garde’, zei Sun Tzu tegen de keizer. ‘Op basis van de principes van de krijgskunst kan ik iedereen dezelfde manoeuvres laten verrichten als in de oorlog.’ – ‘Zelfs mijn concubines?’ vroeg de keizer. ‘Zelfs uw concubines’ – ‘Daar geloof ik niets van.’ – ‘Als u mij de volle vrijheid geeft, zal ik ze laten exerceren als uw beste soldaten.’ Geamuseerd stemde de keizer in, en Sun Tzu ging exerceren met de dames van het hof. Ze gehoorzaamden voor de grap, ze schaterden het uit, raakten verstrikt in hun passen, het was hopeloos. De keizer glimlachte. ‘Ik had van hen niet beter verwacht’, zei hij. – ‘Als het bevel niet wordt begrepen, dan is het niet goed gegeven’, zei Sun Tzu. ‘Dan is het de schuld van de generaal, die moet het duidelijker uitleggen.’ Opnieuw gaf hij uitleg, ditmaal duidelijker. De vrouwen begonnen opnieuw te exerceren en schoten weer in de lach. Ze stoven uit elkaar terwijl ze hun gezicht verstopten in hun zijden mouw. ‘Als het bevel vervolgens nog steeds niet wordt begrepen, dan is het de schuld van de soldaat.’ En hij eiste de onthoofding van de twee favoriete concubines van de keizer, die steeds de aanzet gaven tot het gelach. De keizer schrok en stuurde snel een bode om te voorkomen dat twee van zijn beste concubines onthoofd dreigden te worden. Ondanks dit protest drong zijn veldheer beleefd aan: hij had de volle vrijheid gekregen en als Zijne Majesteit wilde dat het plan werd verwezenlijkt, dan moest hij de vrije hand laten aan degene aan wie hij de opdracht had gegeven. De keizer ging met enige spijt akkoord en de jonge vrouwen werden onthoofd. In stilte begonnen de schone hofdames te exerceren als de beste soldaten.
Sun Tzu 450 b.c.
Een projectmanager is een afhankelijkheidsoldaat. Hij/zij tracht een doel te realiseren voor een opdrachtgever en diens organisatie. Hij/zij is tegelijkertijd volledig afhankelijk van de stakeholders binnen deze organisatie en als hij/zij dus niet over bepaalde vaardigheden beschikt is hij/zij al snel aangeschoten wild. Mijn fascinatie over Sun Tzu hangt samen met de gelijkenis van projectmanagement en het handelen van deze generaal. Meer hierover op: succesvolle projecten.
In hiernavolgende serie van drie artikelen worden een aantal technieken beschreven die ik in de loop der jaren heb verzameld. Deze hebben vooral betrekking op het in beweging brengen van mensen, groepsgedrag en effectiviteit.
Deel 1 gaat over wapens rondom effectiviteit. Wat kun je doen met situaties die je aantreft? Hoe kun je grip krijgen op de situatie? Hoe creëer je rust, overzicht en inzicht?
Deel 2 gaat over projecttechnieken bij afhankelijkheid. Niet zozeer hoe je een project inricht of methodieken zoals Prince II, maar veeleer een verzameling gereedschap dat ingezet kan worden bij verschillende sociale situaties die met de afhankelijkheid van de projectmanager te maken hebben.
Deel 3 gaat over onderhandelingstechnieken.
Het is geenszins de bedoeling een uitputtend beeld te scheppen, maar veeleer de lezer te prikkelen en aan herkenbaarheid van situaties te appelleren.
